To ciekawe, jak dziwne rzeczy nas kształtują. Czasem przypadkowe konwersacje z osobą, z którą już od dawna nie zamieniliśmy słowa. Jedna z nich utkwiła mi w głowie na zawsze.

W internetach sprzed dwudziestu lat naprawdę łatwo było gadać ze starszymi od siebie, z czego pasjami korzystałam. Kiedyś kolega Darek, z którym nasze drogi rozeszły się zapewne już tak dawno, że szkoda gadać, powiedział mi, że im będę starsza, tym bardziej będę cenić pokorę.

Prychnęłam, machnęłam ręką, wyzwałam go od pierdzieli starych i w ogóle zaparłam się, że nigdy, przenigdy w życiu nie będę cenić sobie pokory.

A od lat regularnie, kiedy tylko świat pokazuje swoje brzydkie oblicze, myślę właśnie o tym: o pokorze.

Biała, chuda, hetero perspektywa

Znamy świat z perspektywy chudych ludzi, czytamy książki, w których wszyscy są tak samo zgrabni, piękni i zazwyczaj biali. Rzadko kiedy utożsamiamy się z grubasami obojga płaci, których się wpycha w książki w ramach pokazania sympatycznej osoby, trochę niezdarnej, trochę gapowatej, ale fajnej. W popularnych książkach wciąż najwięcej jest spoko chłopaków, którzy mają przygody, i czasem dla osłody wrzuca się tam jakąś ikonę feministek. Tak, nawiązuję teraz do opowieści o Harrym Potterze, książce, którą kochałam cały okres pokwitania. Płakałam jak bóbr, kiedy zginął Dumbledore. Ostatnio badawczo przyglądam się wszystkim swoim miłościom z lat młodzieńczych i bez kitu wychodzi mi, że świat najbardziej różnorodny stworzył nie kto inny, jak Sapkowski, a teraz o ten świat zażarcie walczą jego fani, którzy jak widać kompletnie nie skumali, o czym tak naprawdę są książki o Wiedźminie – o różnorodności.

Różnorodność w głowie

Tej różnorodności brakuje nam nie tylko w prasie i w telewizji, które wrzucają nam od czasu do czasu instrumentalnie jakąś zajawkę wywołującą burzę. Ja się boję, że sami mamy mało różnorodności w głowie. I tak oto złapałam się na tym, że czytam trudną książkę Roxane Gay Bad Feminist, znam jej postać z TedTalks i nie umiem skleić, że ona w tych esejach pisze o randkach, chłopakach, skomplikowanych związkach. Już lepiej mi pasuje to, że gra w scrabble i jeździ na zawody, bo to w sumie zajęcie dla freaków, ale jeśli ja nie daję jej prawa do randkowania, to jak ma je dać społeczeństwo? To jest dla mnie lektura, która non stop obala mi w głowie moje własne stereotypy i utrwalone pojęcia i sama się na siebie zżymam, że gdzieś w głowie mam to, że randkują tylko szczupłe i białe dziewczyny z Beverly Hills.

Potrzebujemy nowych bohaterek i bohaterów

Dlatego nie wystarczy wydać kilka fajnych książek o odważnych i mądrych dziewczynkach. Musimy zmienić bohaterów i bohaterki popkultury, musi być wśród nich więcej Pasztetów, które polubimy za wszystko, a nie za bycie przystawką do głównego dania.

Czasami lepiej nie mówić o nieswoich doświadczeniach

Ostatnio, kiedy zaczęłam swoją tyradę o tym, że będę gruba, bo coś tam, coś tam, coś tam, inna bliska znajoma powiedziała mi, że jestem jedną z tych wkurwiających szczupłych bab, które gadają bzdury i nigdy nie były grube, więc nie wiedzą, co mówią. I cholera miała rację. W świecie moich koleżanek to ja jestem największa, bo wszystkie są szczuplejsze, ale to znaczy, że sama mam zaburzone patrzenie na świat. I uczę się powoli, jak korzystać z tej pokory, jak się zamykać, kiedy nie mam nic mądrego do powiedzenia, jak nie zawłaszczać czyjeś przestrzeni, uczę się uczyć o tych rzeczach, o których wiem zbyt mało, i jeszcze tego, żeby czasem sobie swoje poglądy schować głęboko gdzieś, bo nie mam o niektórych doświadczeniach zielonego pojęcia.

Wszyscy się postarajmy

I tego i Wam życzę. Chociaż tak to boli i jest nieprzyjemne, bo kiedy się okazuje, że nie masz racji, nie jest miło. I w tej chwili pragnę podziękować kilku grupom, w których już mnie nie ma, ale które mnie nauczyły, że kija się znam i mało wiem i że pora nadrobić zaległości. Staram się. Wy też się postarajcie.

 

Korekta: Artur Jachacy

Inspiracja: Galanta Lala 

Zdjęcie: Noah Buscher Unsplash